Barcelona is de eurogame bij uitstek van White Goblin Games. Bouw mee aan de uitbreiding van de wereldstad en claim de titel van bouwmeester.
In Barcelona door White Goblin Games ben jij een bouwmeester in dienst van Ildefons Cerdà. Brede boulevards, groene oases en architecturale pracht maakten van Barcelona een stad die zijn tijd ver vooruit was.
Het schitterende Barcelona van vandaag zag er begin de 19de eeuw helemaal niet zo prachtig uit. De bewoners leefden generaties lang op elkaar gepropt binnen de stadsmuren, waar onder geen enkel beding buiten gebouwd mocht worden. Na 150 jaar militaire controle werden de muren eindelijk gesloopt en stroomde de bevolking als een vloedgolf naar de omliggende gebieden om zich te vestigen in groenere wijken, ver weg van de verstikkende uitstoot van de zware industrie en de donkere steegjes van de oude binnenstad.
Planoloog Ildefons Cerdà, de grondlegger van moderne stedenbouw, legde een ambitieus uitbreidingsplan voor aan het stadsbestuur. Hij opteerde voor brede boulevards zodat trams, voetgangers en koetsen elkaar konden ongehinderd konden passeren en er nog voldoende zonlicht de gebouwen op straatniveau zou bereiken. In plaats van alles vol te bouwen voorzag Cerdà groene zones voor frisse lucht en wilde hij publieke voorzieningen ter beschikking stellen van de bevolking.
Aangezien er meer dan één spelbord is, is er wat setup per bord noodzakelijk.
Neem het stadsbord, plaats de bonustegels op de voorziene velden en kies vervolgens drie willekeurige Cerdà-tegels. Afhankelijk van het aantal spelers bedek je een aantal velden per inwonersspoor. De reden hiervan wordt later duidelijk. Alle resterende inwonersfiches gaan terug in de zak. Iedere speler plaatst een tracker op de startpositie van het punten- & Cerdà-spoor. Plaats tot slot de vier niveaus aan Sagrada Família-tegels naast het bord.
Uit de gebouwtegels kies je, al-dan-niet willekeurig, vijf soorten om op het plein te leggen. Plaats een gedekte stapel met modernismetegels op het bord en onthul de bovenste vier. Als het effect overeenkomt met het effect van de eerder getrokken Cerdà-tegel, verwijder je deze tegel uit het spel en draai je een nieuw exemplaar om.
Iedere speler plaatst zijn kubussen, kasseien, straten, boulevards en kruispunten op de bijhorende velden. Op het eerste stratenveld stapel je vier fiches op elkaar. Op het volgende veld plaats je de resterende zes stratenfiches.
Onderaan je bord leg je de houten schijven, zodat er enkel op de laatste twee velden slechts één schijf ligt. Het kleine schijfje dient om je vooruitgang op het Sagrada-Família-spoor bij te houden. Trek als laatste stap twee inwoners uit de zak. Deze houd je geheim voor je medespelers.
Het spel heeft geen vaste duur en kan dus snel voorbij zijn of uren uitlopen. Er zijn wél drie rondes die een scorefase initiëren. Wanneer een ronde eindigt wordt bepaald door het inwonersspoor op het stadsbord. De spelers zijn na elkaar aan zet en doorlopen enkele verplichte stappen. Je eindigt jouw beurt door twee nieuwe inwoners uit de zak te trekken.
Plaats jouw inwonersfiches op een kruispunt van het stadsbord waar geen andere inwoners aanwezig zijn. Onmiddellijk na deze handeling controleer je of er op een aangrenzend plot grond gebouwd kan worden. Dit doe je door te controleren of het juiste aantal en de juiste klasse inwoners aanwezig zijn op aangrenzende kruispunten. Je mag hiervoor enkel kijken naar de inwonersfiches die bovenaan liggen.
Ontvang de afgebeelde bonus- of strafpunten op de bijhorende sporen. Plaats het gebouw op het bord en plaats een houten schijf van jouw kleur op de constructie om aan te tonen dat jij de bouwmeester bent van deze wijk. Voor sommige puntentellingen is het van belang om te zien wie de (initiële) bouwmeester was van een wijk. Als dit het eerste gebouw was in een rij, scoor je bonuspunten en draai je de bonustegel om.
Zodra het gebouw klaar is, trekken de mensen meteen in. Neem de fiches en plaats ze op het inwonersspoor dat overeenstemt met hun klassen. Scoor tot slot punten gelijk aan het laagst zichtbare puntengetal op alle drie inwonerssporen.
Het is mogelijk een bestaand gebouw te verbouwen zodat er meer mensen kunnen wonen. Cerdà zal hier echter niet zo blij mee zijn, omdat er dan minder ruimte is voor groen in zijn stad. Dit proces volgt exact dezelfde procedure als de initiële bouw. Plaats het nieuwe gebouw op het veld en leg jouw bouwschijf bovenop die van de vorige speler, zodat je nog steeds ziet wie de initiële bouwmeester was.
Munten nemen : Ontvang 2 munten uit de voorraad en plaats ze op jouw spelersbord. Als je geen ruimte hebt mag je eerder verworven grondstoffen omruilen.
Stof & punten : Je krijgt bij deze actie een stof-grondstof en drie overwinningspunten. Als je geen ruimte hebt mag je eerder verworven grondstoffen omruilen.
Kassei plaatsen : Neem de meest linkse kasseitegel van je spelersbord en leg deze orthogonaal grenzend aan een andere kassei op het pleinbord. Je ontvangt onmiddellijk het voordeel dat je met jouw kassei bedekt. Door kasseien te plaatsen krijg je meer opslagruimte op jouw spelersbord en scoor je extra punten bij de eindtelling.
Smalle straten bouwen : Neem twee straten van de meest linkse stapel op je bord. Als de stapel hierdoor leeg is ontvang je onmiddellijk het onthulde voordeel. Plaats de straten op een nog niet bebouwd veld van het centrale speelveld. Als je hiermee een effect bedekt, ontvang je onmiddellijk het overeenstemmende voor-/nadeel.
Wanneer je een straat bouwt, scoor je één punt per straat op diezelfde as, inclusief de straat die je zojuist speelde.
Brede straat bouwen : Neem één brede straat van je spelersbord en plaats deze op een beschikbaar veld op het stadsbord. Je ontvangt twee punten per brede straat, inclusief degene die jij speelt, op dezelfde as.
Kruispunt bouwen : Neem de meest linkse kruispunttegel van jouw spelersbord en plaats de tegel op het stadsbord. Nadat je een kruispunt plaatst ontvang je, indien er zijn, alle bordeffecten uit de aangrenzende straten.
Wanneer iemand inwoners op een kruispunt zet, ontvangt de eigenaar van het kruispunt een voordeel naar keuze. Naarmate je meer kruispunten vrijspeelt kan je meer en andere voordelen selecteren.
Modernismetegel nemen : Neem een modernismetegel van het pleinbord en plaats deze in een vrij veld van je modernismespoor. Betaal indien nodig de kosten.
De tegels worden niet automatisch aangevuld, dit gebeurt pas tijdens een Cerdà-score.
Modernismeproject verbeteren : Verplaats één kubus van je modernismespoor naar de bovenste positie. Betaal indien nodig de kosten.
Publieke voorziening bouwen : Neem de bovenste gebouwtegel van één van de vijf stapels met gebouwtegels. Betaal het weergegeven aantal munten en ontvang de voordelen die op het gebouw vermeld staan. Je mag van ieder type gebouw slechts één exemplaar bezitten.
Positie op het Cerdà-spoor verhogen : Verplaats jouw tracker op het bijhorende Cerdà-spoor.
Tram verplaatsen : Plaats of verplaats jouw tram meeple doorheen Barcelona. Jouw tram moet één of twee straten verder verplaatst worden, waarbij jouw eigen straten niet hoeven mee te tellen. Je eigen straten zijn dus gratis verplaatsingen als je dat wenst. Een tram mag door straatvelden rijden die nog niet afgewerkt zijn met smalle/brede straten.
Als je optioneel een passagier laat uitstappen op de eindbestemming, betaal je de bijhorende kosten van de meest linkse kubus op jouw tramspoor en zet je deze neer op het stadsbord. Als extra bonusactie mag je het effect van deze as nog eens uitvoeren.
Wanneer een passagier op een veld met een straattegel uitstapt, ontvangt die speler punten alsof de straat voor het eerst gebouwd werd.
De Sagrada-Família, waarvan de bouw al begon in 1882 en die vandaag de dag nog steeds niet voltooid is. Wanneer je jouw tracker op dit spoor verplaatst kies je een tegel van het bijpassende Sagrada-Família niveau. Ontvang direct de bijhorende effecten.
Door Barcelona uit te breiden trekken er steeds meer inwoners naar de nieuwe wijken. Als aan het einde van je beurt minstens één van de inwonerssporen tot aan – of voorbij – het tellingveld bedekt is, is één van de drie rondes afgelopen. Iedereen ontvangt punten voor de Cerdà-tegel die boven dat deel van het inwonersspoor ligt.
Het aantal punten wordt vermenigvuldigd met jouw positie op het Cerdà-spoor. Zodra de punten berekend en uitgedeeld zijn, wordt de Cerdà-tegel omgedraaid, de modernismetegels ingewisseld voor nieuwe exemplaren en de positie van alle spelers op het Cerdà-spoor gereset naar de startpositie.
Als er later in het spel fiches op een inwonersspoor geplaatst moeten worden, blijven ze aansluiten bij het meest links vrije veld, ongeacht of de puntentegel boven die zone al omgedraaid is of niet.
Het spel is afgelopen zodra één van de drie inwonerssporen volledig gevuld is met fiches. Dit initieert de derde en laatste Cerdà-score. Het spel gaat daarna nog verder totdat iedereen exact evenveel beurten heeft gehad.
Vervolgens vindt er een finale eindtelling plaats waarin er nog extra gescoord wordt per spoor op de spelersborden. De speler met de meeste punten wint het spel.
Overweldigend en toch behapbaar : Wanneer je Barcelona voor de eerste keer opent en de regels bekijkt, breek je zonder twijfel in angstzweet uit. Er zijn verschillende speelvelden om rekening mee te houden, overal staan kubusjes en schijven om sporen mee te tracken. Toch slaagt het spel er in om behapbaar en logisch te blijven. De makers hebben veel aandacht gespendeerd aan duidelijke regels met voorbeelden en voldoende visuele ondersteuning.
Punten wat de klok slaat : Als er bij Barcelona aan één ding écht geen gebrek is, is het de mogelijkheid om punten te scoren. Bij vrijwel elke beurt die je speelt, scoor je punten. Als je een beurt afrondt zonder te scoren, is dat volgens ons al een prestatie op zich. Er zitten bij het spel puntenfiches om aan te geven dat je meer dan 400 punten hebt verzameld. Voor wie het spel niet kent, dit wilt zeggen dat je vier keer de volledige puntentrack rond bent gegaan! Deze overvloed aan punten zorgt er ook voor dat er bij dit spel een enorme punteninflatie is. Hoewel het fijn is dat je zo’n hoge score hebt, zouden de makers gerust wat minder punten hebben kunnen uitdelen waardoor je met minder absurde eindtotalen zit.
Historische weetjes : Niet enkel is het spel thematisch leerrijk, maar ook de spelregels barsten van de historische weetjes over de stad en leggen uit waarom de ideeën van Cerdà zo revolutionair waren. Een leuke extra laag die toegevoegd werd door de bedenkers van het spel. Zo is het lezen van de regels niet alleen fijn om het spel te leren kennen, maar zo scoor je ineens wat trivia voor op café
Stratenplan : Een kien uitgedacht netwerk aan straten kan je bij dit spel een stevig voordeel opleveren aan punten en gratis bewegingsruimte voor je tram. Zodra jouw straattegels op zijn kan je de bouwactie echter niet meer ondernemen. Door dat laatste worden bepaalde assen minder interessant om inwoners op te plaatsen waardoor je bewegingsruimte beperkter wordt. Een goed ruimtelijk inzicht en een paar beurten vooruit kunnen denken zijn cruciaal om dit element van het spel optimaal te benutten.
Geen love at first sight : Hoewel de felgekleurde doos de aandacht trekt, doet de inhoud van het spel dat absoluut niet. Als je Barcelona – het spel, niet de stad – niet kent, moet je door de saaie vormgeving heen kunnen kijken. De prijs voor meest sexy design zal dit spel nooit winnen, maar gelukkig doet dit geen afbreuk aan het zeer rijkelijk aanwezige spelplezier.
Keuzestress en tempo : Als je last hebt van analysis paralisis blijf je beter ver weg van dit spel. Door de veelvoud aan keuzes is dit geen spel om te spelen als je houdt van tempo of een grondige hekel hebt aan spelers die rustig willen nadenken om het meeste uit hun zet te halen. Geen spel om eventjes snel op tafel te leggen. De doos adverteert 60-90 minuten speeltijd, maar in werkelijkheid gaat dat richting de 120 minuten met 4 spelers.
